เวชศาสตร์ฟื้นฟู หรือรูปแบบการรักษา และฟื้นฟู ที่เป็นการทำกายภาพบำบัดเพื่อรักษาอาการผิดปกติในสัตว์เลี้ยง เป็นวิธีการรักษาขั้นพื้นฐานในการฟื้นฟูร่างกาย เป็นการส่งเสริมสุขภาพโดยตรง แถมยังเป็นการป้องกันไม่ให้เกิดภาวะป่วยซ้ำซ้อนขึ้นมาจากภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ แก่สัตว์เลี้ยงที่เกิดความผิดปกติของร่างกาย หรือมีการเสื่อมามรรถภาพทางกาย เพื่อให้สัตว์เลี้ยงสามารถกลับมาเป็นปกติ หรือมีความใกล้เคียงมากที่สุด เพื่อเป็นการเพิ่มคุณภาพชีวิตให้แก่สัตว์เลี้ยงให้ดีที่สุด
การทำกายภาพบำบัดเหมาะกับสัตว์เลี้ยงที่ป่วยเป็นโรคใดบ้าง
เมื่อสัตว์เลี้ยงมีความผิดปกติทางร่างกาย หรือเกิดพิการขึ้นมา อาการเหล่านี้จะส่งผลโดยตรงต่อสมรรถภาพทางกาย ซึ่งสาเหตุเหล่านี้จะส่งผลโดยตรงต่อการดำเนินชีวิตภายในชีวิตประจำวัน เช่น สัตว์เลี้ยงมีอาการขาอ่อนแรง เดินกะแผลก หรือร้ายแรงถือเป็นอัมพาต เพราะถ้าหากเกิดอาการอัมพาต นอกจากจะไม่สามารถทำให้เคลื่อนไหวร่างกายได้แล้ว ยังส่งผลอื่น ๆ ตามมาอีกมากมาย เช่น ไม่สามารถพลิกตัวเองได้เกิดเป็นแผลกดทับตามตัว หรือ ไม่สามารถควบคุมการขับถ่ายได้จนเกิดโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบตามมาด้วย
ในสมัยก่อน เมื่อสัตว์เลี้ยงเจอปัญหาเกี่ยวกับโรคกระดูก และข้อ หรือรวมไปถึงโรคทางระบบประสาท การรักษาที่เข้าถึงง่ายก็คือการซื้อยามาทานเพื่อบรรเทาอาการเจ็บปวด แต่ถ้ามีอาการร้ายแรง ส่วนใหญ่ก็จะเลือกเข้ารับการรักษาด้วยวิธี ผ่าตัด แต่ถ้าเลือกรับประทานยาอย่างต่อเนื่อง โดยที่ยาบางตัวถ้าหากทานติดต่อกันเป็นเวลานาน ก็อาจจะส่งผลเสียโดยตรงต่อร่ายกาย โดยเฉพาะบริเวณ ตับ และไต โดยที่อวัยวะส่วนดังกล่าวมีหน้าที่ที่สำคัญก็คือ ขับของเสียออกจากร่างกายนั่นเอง
แต่ในปัจจุบันมีการศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับการทำกายภาพในสัตว์ ที่ถือว่าเป็นวิธีที่สามารถฟื้นฟู และช่วยลดอาการบาดเจ็บได้เป็นอย่างดี ซึ่งวิธีดังกล่าวจะเป็นตัวช่วยในการลดการทานยา ในปริมาณที่ลดลงได้ ก็จะส่งผลดีต่อระบบอวัยวะภายใน
การทำกายภาพบำบัด จึงเหมาะกับสัตว์เลี้ยงที่มีปัญหาดังต่อไปนี้
- โรคทางระบบประสาทส่วนสมองและไขสันหลัง : ไม่ว่าสาเหตุจะเกิดมาจากการเสื่อมสภาพตามกาลเวลา เช่น โรคหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท หรือได้รับการกระทบกระเทือนอย่างรุนแรง ที่เป็นสาเหตุที่ทำให้ขาอ่อนแรงลง หรือมีอาการผิดปกติต่อการเดิน
- สัตว์เลี้ยงที่ได้รับอุบัติเหตุ : ไม่ว่าจะเกิดจากสาเหตุใดก็ตามที่ทำให้กระดูกหัก หรือมีบาดแผลที่ขนาดใหญ่กว่าปกติ เป็นสาเหตุให้ต้องทำการเชื่อมต่อของกระดูกอย่างเร่งด่วน รวมไปถึงแผลขนาดใหญ่ที่จะทำให้แผลหายเร็วขึ้น
- ข้อเสื่อม ไม่ว่าจะเป็น ข้อไหล่เสื่อม ข้อเข่าเสื่อม : สำหรับปัญหาในข้อนี้ถือเป็นปัจจัยหลักที่มักจะเจอเป็นประจำในสุนัขสายพันธุ์ใหญ่ และสามารถตรวจเจอโดยตรงกับภาวะโครงสร้างที่ผิดปกติตั้งแต่กำเนิด แต่ถึงอย่างไร อาการเหล่านี้ก็สามารถรักษาให้หายได้ ถ้าหากตรวจพบสาเหตุเร็ว ก็สามารถป้องกัน และรวมไปถึงชะลออาการของโรคที่เกิดขึ้นมาได้
การทำกายภาพบำบัดในสัตว์ ถือเป็นวิธีที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก เพราะด้วยผลลัพธ์ที่เห็นได้ชัดเจน แต่สิ่งสำคัญก็คือ การดูแล และวางแผนการรักษาโดยสัตวแพทย์ เพื่อไม่ให้เกิดอาการบาดเจ็บแทรกซ้อน เนื่องจากเครื่องมือ และขั้นตอนบางส่วนจะมีข้อห้าม และข้อกำหนดในการใช้งาน เพราะฉะนั้นควรอยู่ในการดูแล และคำแนะนำจากสัตวแพทย์โดยตรง เพื่อที่จะได้รักษาได้ตามขั้นตอน เพื่อสุขภาพของสัตว์ที่ดีที่สุด
